Ο έλεγχος των συνόρων επιστρέφει στην καρδιά της Ευρώπης. Η Γερμανία, αντιμέτωπη με την κοινωνική και πολιτική πίεση για περιορισμό της μετανάστευσης, έχει στήσει φυλάκια στα σύνορά της, διακόπτοντας τη ροή ανθρώπων και αγαθών από την Πολωνία, την Αυστρία και αλλού. Η εικόνα είναι γνώριμη: μπλόκα, επιθετικοί έλεγχοι, καθυστερήσεις. Και η Πολωνία, από την άλλη πλευρά, ακολουθεί – έπειτα από κινητοποιήσεις της ακροδεξιάς και με εντολή του Ντόναλντ Τουσκ.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση χτίστηκε πάνω στην ιδέα της ελεύθερης κυκλοφορίας. Όμως οι συμφωνίες Σένγκεν επιτρέπουν την προσωρινή επαναφορά ελέγχων «σε περίπτωση σοβαρής απειλής για τη δημόσια τάξη». Αυτό επικαλούνται φέτος Γερμανία, Πολωνία, Αυστρία, Ιταλία, Γαλλία και Ολλανδία – όλοι επικαλούνται τη μετανάστευση ως λόγο για την καταπάτηση της θεμελιώδους αυτής αρχής.
Από τον Μάιο, η κυβέρνηση του καγκελαρίου Φρίντριχ Μερτς έχει εντατικοποιήσει τους ελέγχους. Κατά μέσο όρο, 110 μετανάστες την ημέρα εμποδίζονται να περάσουν τα σύνορα – αριθμός αυξημένος σε σχέση με τις 83 καθημερινές αποτροπές το πρώτο τετράμηνο του έτους, σύμφωνα με το υπουργείο Εσωτερικών.
Μέσα σε ένα κλίμα αντίδρασης των ψηφοφόρων για τα εκατομμύρια των αιτούντων άσυλο που εισήλθαν στη χώρα την τελευταία δεκαετία, οι γερμανικές αρχές έχουν στήσει σημεία ελέγχου σε όλες τις πλευρές των συνόρων της. Χώρες όπως η Αυστρία, και πλέον και η Πολωνία, από την περασμένη εβδομάδα, έχουν ακολουθήσει το παράδειγμα.
Τέλος στην ελεύθερη μετακίνηση εντός ΕΕ;
Αυτοί οι έλεγχοι αρχίζουν να υπονομεύουν το ίδιο το ιδανικό της ελεύθερης μετακίνησης εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης, γράφουν οι New York Times. Με μια σειρά συμφωνιών που ξεκίνησαν πριν από 40 χρόνια, τα κράτη-μέλη της Ε.Ε. είχαν δεσμευτεί να επιτρέπουν στους πολίτες τους να περνούν τα σύνορα χωρίς να υπόκεινται σε ελέγχους.
Ωστόσο, οι συμφωνίες επιτρέπουν την προσωρινή επαναφορά ελέγχων «ως έσχατη λύση» σε περίπτωση σοβαρής απειλής για την εθνική ασφάλεια ή τη δημόσια τάξη. Φέτος, η Γερμανία, η Πολωνία, η Αυστρία, η Γαλλία, η Ιταλία και η Ολλανδία έχουν επικαλεστεί τις μεταναστευτικές ροές για να δικαιολογήσουν την επαναφορά των ελέγχων.
Σύμφωνα με αξιωματούχους του γερμανικού υπουργείου Εσωτερικών, από τις αρχές Μαΐου, όταν η νέα κυβέρνηση υπό τον καγκελάριο Φρίντριχ Μερτς ενίσχυσε τους ελέγχους, αποτρέπονται κατά μέσο όρο 110 μετανάστες την ημέρα από το να εισέλθουν στη Γερμανία —αριθμός αυξημένος από τους 83 την ημέρα κατά το πρώτο τετράμηνο του έτους.
Οι ενισχυμένοι έλεγχοι
.jpg)
Οι ενισχυμένοι έλεγχοι έχουν δημιουργήσει κυκλοφοριακή συμφόρηση και εκνευρισμό στους επιβάτες, τους οδηγούς φορτηγών και άλλους ταξιδιώτες. Προσωρινά, περιορίζεται η οικονομική δραστηριότητα που είχε αναπτυχθεί μεταξύ πόλεων όπως η Φρανκφούρτη επί του Όντερ στη Γερμανία και η Σλούμπιτσε στην Πολωνία, οι οποίες βρίσκονται εκατέρωθεν του ποταμού.
Η πρόσθετη ασφάλεια έχει προκαλέσει διαμαρτυρίες, συχνά από πολίτες που εξοργίζονται με το γεγονός ότι οι Γερμανοί ελέγχουν οχήματα που εισέρχονται από τις δικές τους χώρες. Αστυνομικές ενώσεις καταγγέλλουν ότι οι έλεγχοι αποσπούν προσωπικό από άλλες κρίσιμες υπηρεσίες. Στην Ολλανδία, πολίτες-αυτοδικητές σταματούν αυτοκίνητα που φτάνουν από τη Γερμανία για να ελέγξουν για μετανάστες. Στην Πολωνία, ακροδεξιές ομάδες υπόσχονται ότι θα επιστρέφουν μετανάστες που η Γερμανία απορρίπτει.
Αλλαγή πολιτικής
Οι Γερμανοί αξιωματούχοι δηλώνουν ότι οι αυξημένοι έλεγχοι στέλνουν ξεκάθαρο μήνυμα στους εν δυνάμει μετανάστες ότι τα γερμανικά σύνορα είναι πλέον καλά φυλασσόμενα —παρότι οι μεταναστευτικές ροές έχουν μειωθεί σταθερά τα τελευταία δύο χρόνια, πολύ πριν εγκατασταθούν τα περισσότερα σημεία ελέγχου.
«Η αλλαγή πολιτικής ξεκίνησε», δήλωσε ο υπουργός Εσωτερικών Αλεξάντερ Ντόμπριντ σε ομιλία του στο κοινοβούλιο την περασμένη εβδομάδα, στην οποία πήρε εύσημα για τη μείωση των μεταναστευτικών ροών. «Και αποδίδει.»
Στις δίδυμες πόλεις του ποταμού Όντερ, όμως, πολλοί διαφωνούν.
«Δεν έχουμε εδώ καμία μεταναστευτική κρίση», δήλωσε ο αντιδήμαρχος της Σλούμπιτσε, Τόμας Στεφάνσκι. «Η ιδέα της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι αυτή τη στιγμή εξαιρετικά εύθραυστη —όπως και η ελευθερία μετακίνησης στα σύνορα».
Οι πόλεις «Σλούμπφουρτ»
Όπως λέει, οι περισσότεροι μετανάστες στην πόλη είναι πρόσφυγες από την Ουκρανία και ελάχιστοι προσπαθούν να εισέλθουν ή να εξέλθουν μέσω της γέφυρας προς τη Γερμανία. Ωστόσο, οι εντατικοί έλεγχοι επηρεάζουν την οικονομική ζωή των πόλεων, σύμφωνα με μαρτυρίες καταστηματαρχών και δημοτικών αξιωματούχων.
Η γέφυρα αποτελεί τον βασικό συνδετικό κρίκο ανάμεσα στη Σλούμπιτσε και τη Φρανκφούρτη επί του Όντερ —μια πόλη που ήταν ενιαία πριν το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Από το 2007, όταν η Πολωνία μπήκε στη ζώνη ελεύθερης μετακίνησης της Ε.Ε., τα φυλάκια στη γέφυρα απομακρύνθηκαν. Οι δύο πόλεις έγιναν τόσο οικονομικά αλληλοεξαρτώμενες, που οι ντόπιοι τις αποκαλούν πια «Σλούμπφουρτ». Μία από τις ελάχιστες υπενθυμίσεις ότι εδώ βρίσκεται σύνορο, είναι η διαφορά στην τιμή των τσιγάρων —πολύ φθηνότερα στην πολωνική πλευρά.
«Παρότι μιλούν δύο διαφορετικές γλώσσες, οι πόλεις λειτουργούν σαν δύο οργανισμοί που έχουν ενωθεί πλήρως», λέει ο Μάρεκ Ποζνάνσκι, γεννημένος στην Πολωνία και διευθυντής ενός κέντρου logistics στη γερμανική πλευρά του ποταμού.
Η Γερμανία ξεκίνησε περιπολίες στα σύνορα με την Πολωνία τον Οκτώβριο του 2023, σε μια προσπάθεια της προηγούμενης κυβέρνησης να δείξει ότι έχει τον έλεγχο της μετανάστευσης. Οι έλεγχοι αυξήθηκαν σημαντικά με τον Μερτς, που είχε κάνει προεκλογική εκστρατεία στη βάση της αποτροπής της μετανάστευσης. Η κυβέρνησή του έχει δεσμευτεί να απορρίπτει αιτήσεις ασύλου για όσους μπήκαν πρώτα σε άλλη ευρωπαϊκή χώρα.
Την περασμένη εβδομάδα, και η Πολωνία υιοθέτησε ανάλογα μέτρα. Μετά από εβδομάδες διαμαρτυριών ακροδεξιών στα σύνορα, ο πρωθυπουργός Ντόναλντ Τουσκ διέταξε ελέγχους και στα σύνορα με τη Γερμανία και τη Λιθουανία.
«Οι συνοριακοί έλεγχοι είναι ένα δημοφιλές πολιτικό εργαλείο για να δείξει μια κυβέρνηση στους πολίτες ότι τους προστατεύει», λέει ο Νόρμπερτ Κύρους, ειδικός για την περιοχή του γερμανοπολωνικού συνόρου στο Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο της Βιαντρίνα στη Φρανκφούρτη επί του Όντερ. «Στην πράξη, όμως, τα επιθυμητά αποτελέσματα δεν μπορούν να αποδειχθούν».
0 comments:
Δημοσίευση σχολίου